بررسی موضوع صحیح یا غلط بودن استفاده از طبل و سنج در مراسمات عزاداری!

بررسی موضوع صحیح یا غلط بودن استفاده از طبل و سنج در مراسمات عزاداری!
طبل از قدیم و ندیم معمولاً برای اعلام خبرهای مهم و یا در جنگ‌ها کاربرد داشته است. و اما در بحث تعزیه ،یکی از مهم‌ترین مراحل عزاداری امام حسین ع ، دورة قدرت یافتن سلسلة آل‌بویه در قرن چهارم هجری می‌باشد؛ که اوج گسترش تشیّع است. در این قرن حکومت‌های شیعی چون: زیدیان یمن، حمدانیان در شمال عراق، فاطمیان در مصر و آل‌بویه در عراق به روی کار آمدند. عزاداری امام حسین ع در این قرن، در قلمروی حکومت آل‌بویه و تحت حمایت آنان به صورت علنی و عمومی در کوچه و بازار برگزار شد. با توجه به نظامی بودن آل بویه آنان برای خبر کردن مردم و جمع کردن آنان از طبل که وسیله شایع میان لشکرها برای جمع نمودن سربازان بود، استفاده کردند.مورّخان اسلامی به خصوص مورّخانی که وقایع را به ترتیب سنواتی نوشته‌اند، از جمله: ابن‌جوزی،[۱] ابن‌کثیر،[۲] ابن‌اثیر،[۳] یافعی و ذهبی در ضمن وقایع سال ۳۵۲ ق و سال‌های بعد از آن، چگونگی عزاداری شیعه را در روز عاشورا نوشته‌اند.

از نظر مراجع تقلید همچون آیت الله خامنه ای مقام معظم رهبری ،آیت الله مکارم شیرازی، آیت الله العظمی سیستانی و سایر علمای دینی نیز استفاده از طبل و سنج و شیپور در مراسم عزادارى بصورت آنچه معمول است و آهنگ لهوى در آن نیست اشکالى ندارد و طبل زدن در عزاى سید الشهداء ع  موسیقى نیست و جائز است.
زبان هنر و لطافت هنرمندانه از جمله ابزاری است که بارها در بیانات مقام معظم رهبری برای انتقال مفاهیم قرآنی، دینی و اهل بیت (ع) به آن اشاره شده است. البته زبانی که بتواند پرچم اسلام و بیرق حسینی را در جهان برافراشته کند، نه آنکه با سوء استفاده و یا رنگ و بویی توطئه برانگیز به نمایش دربیاید.
حالا عده ای میگن اولین طبل را که به صدا دراورد در کربلا عمر سعد بود وقتی اسرا را به شام اوردن بخاطر اینکه صدایشان را مردم نشنوند طبل ودوهول میزدن (البته تایید و یا رد نمیکنم) اما از جنبه دیگری هم باید نگریست و میتوان گفت:
صدای بم طبل و زیر سنج در مراسم عزاداری نماد جوش و خروش این تراژدی مذهبی است که با شنیدن آن قلب‌ها به لرزه می‌افتد و به گونه‌ای نیز یادآور ادوات جنگی که در میدان رزم کاربرد داشت، است که حس حماسی را در شنونده تقویت می‌کند و گویی خبر از آماده باش و شروع واقعه‌ای را می‌دهد که امروزه در موسیقی حزن کاربرد فراوانی دارد.
بقول استاد رائفی پور: ما شیعیان در بحث غدیر خم دادار دودور راه ننداختیم گفتن کذبه! الان همینم دادار دودور راه نندازیم میگن اینم اصلا همچین واقعه عاشورایی نبوده...دشمنان اسلام همیشه دنبال این اهدافن...

اما یچیزیم خودمونی تر بگم...یکی عزای امام حسین رو با سینه زنی میشناسه و عشق داره به این طریق...یکی با ایستگاه صلواتی محرم رو میشناسه یکی با پرچم برداشتن یکی با علامت کشی یکی با زنجیر زنی یکی با طبل زنی... باید همشون باشه!هیچکدوم نباید کمو زیاد بشه...بزاریم جوونا عاشق اباعبدالله الحسین بمونن ادامه دهندگاه راه پر فیض این آقا باشند...این دستگاه عزا 1400سال قبل ماها بوده و هست و بعد ماها هم خواهد بود...کسی هم میگه صدای طبل آزاردهنده مریضاست بخدا همین مریضا از همین تعزیه شفا میخوان به ندرت شیعه ای پیدا میشه که این نوای طبل و بوق براش دلخراش باشه البته رعایت حال اونا هم واجبه! اما خب خودم به عینه برام اتفاق افتاده وقتی دسته عزاداری از کنار بیمارستان رد میشد گفتم کسی حتی یدونه ضربه به طبلش نزنه تا این منطقه رو رد کنیم دیدم آقایی اومد گفت یذره اگه میشه بزنید مریضمون میگه میخوام بشنوم تو بیمارستان چشاش پر شده!
وقتی یه ماشین با مداحی بیس دار بوووم بووووم میاد از کوچتون رد میشه جلوشو میگیرید ؟! شده؟! نه چرا چون میدونید ثانیه ای هستش رد میشه میره...اینم طبل زنی 10 روز محرمه و تموم میشه.
اما قضیه یک طرفه نباشه طبل زنان عزیز هم باید 2 نکته رو حتما مد نظر بگیرن! اول اینکه کاری کنن نه سیخ بسوزه نه کباب! اگر واقعا نیت عزاداریه و در این راه اینکار از دستشون برمیاد که با *هنر * بیانگر تعزیه باشن پس نیازی نیست طبل های سه متری بخرن محکم بکوبن یجاهایی هم با آرام نواختن رعایت حال همشهریان رو بکنن تا همه راضی باشن. نکته دوم و مهمتر اینکه ریتم های حزین و سوزناک بزنن و یا معمول سه ضرب و تک ضرب و اینا... نوای گروه باید به گونه ای باشه اصولا که مخاطبان مورد تاثیر حزن قرار گیرن نه که لذت ببرن ! اخیرا تو همین اینستاگرام اجرای یکی دوتا هیئت رو دیدم که واقعا جای بسی تاسف داشت که دیگه اسم نمیبرم کدوم شهر! اما ضرب سنج و دمام رو بگونه ای تغییر داده بودن که کاملا ریتم رقص بندری شده بود...خود همشهریانشون هم نوشته بودن ما ندیدیم اینجوری دمام بزنن! حتی دیدم برای اینکه ریتم مختارنامه رو جور دربیارن از دف استفاده کردن تو دسته عزاداری! درسته دف هم موسیقی سنتی و مذهبی هست منتهی در ظاهر قضیه برای عموم مردم جای سوال و تعجب پیش میاره ! برای تیتراژ اینگونه فیلما و سریالا از خیلی سازها و صداها استفاده میشه قرار نیست همرو به عرصه دسته جات بیاریم...پس ظاهر و باطن قضیه رو حتما حفظ کنید.
در کل به هر نحوی و در هر نقشی در این ایام در تعزیه ها شرکت میکنید عزاداریاتون قبول حق باشه و اجرتون با آقا امام حسین (ع)
نویسنده: داود نادری